Slim, gezellig en multi-functioneel evenementenlocatie met KNX domotica
Een trouwfeestje, een vergadering of een wijnproeverij; elk van deze evenementen vereist een andere sfeer. Bij evenementenlocatie Mereveld aan de rand van Utrecht is de gepaste sfeer in een handomdraai op te roepen nu KNX er de verlichting regisseert. De automatisering bracht gemak, precisie en ontzorging. Maar de energiezuinige regelingen dragen ook bij aan het Green Key Goud keurmerk van Mereveld. Het is duurzaam genieten in deze monumentale boerderij in het groen.
Tussen de ecologische volkstuinen van De Nijvere Pier en de groene heuvels van de Utrechtse golfclub Amelisweerd staat de monumentale boerderij Mereveld. Al sinds 1938 heeft de boerderij ook een sociale functie; boeren ontmoetten elkaar op weg naar de markt in de gelagkamer van Mereveld. De oude gelagkamer, maar ook de stallen en het koetshuis zijn inmiddels getransformeerd tot een eigentijds zalencomplex met moderne faciliteiten. Een plek van ontmoeting waar de rijke historie nog altijd voelbaar is.
Beter sturen op sfeer
Bij een recente opfrisrenovatie van Mereveld, werd ook de elektrotechnische installatie rigoureus aangepakt. In één van de zalen was bij een eerdere renovatie de lichtsturing al op KNX gezet. Dat smaakte naar meer. Deze keer ging de hele locatie over op gebouwautomatisering met KNX, met als hoofddoel om beter te kunnen sturen op sfeerscenes. System integrator Villa Elektra uit Vianen ontwierp het systeem. “Het is heel belangrijk voor een locatie als Mereveld om met verlichting de juiste sfeer te creëren voor de gasten. Of het nu gaat om een zakendiner, een trouwfeestje of een vergadering; lichtintensiteit en -kleur luistert heel nauw voor de gepaste beleving. Wil je mensen op hun gemak laten voelen, ze in een feeststemming brengen of ervoor zorgen dat ze zich goed kunnen concentreren op een presentatie? Met KNX kun je dat goed programmeren en het ook nog zo visualiseren dat het gebruik een fluitje van een cent wordt,” vertelt Martin van Barneveld, eigenaar van Villa Elektra. Hij zette alle zes de zalen op de automatische piloot. Daarbij werkte hij samen met uitvoerend installatiebedrijf JSO Elektrotechniek.
Lichtsterkte en RGB-kleuren
Spots, kroonluchters, wandlampen en ledstrips, alle verlichting in de voormalige boerderij is uitgevoerd in duurzame leds. De digitale lichtregelingen van de ruim 250 lichtpunten zijn vrijwel allemaal uitgevoerd in het Dali-protocol. Vijf Dali-gateways zorgen voor de verbinding met het KNX-systeem zodat KNX de Dali-lichtgroepen gecombineerd, apart of in scenes kan aansturen. Hiermee is zowel de lichtsterkte als de RGB-kleur te regelen. Tien universele KNX led-dimactoren schakelen en dimmen de armaturen die geen Dali ‘spreken’ direct aan.
Vijf basisscenes
De system integrator programmeerde vijf basis-scenes voor Mereveld: receptie, lunch, vergadering, diner, feest en een schoonmaakstand. Daarachter schuilen de geprogrammeerde waardes. Elke sfeer is een combinatie van lichtintensiteiten, optimaal gebruik makend van het lichtplan en passend bij de geplande activiteit. In de schoonmaakstand staat alles bijvoorbeeld op 100%, in de lunchstand is het licht boven de bar 40%, aan de raamkanten 20%. De scenes zijn met één druk op de betreffende knop aan te roepen. Dat kan op de ruimtecontrollers in de verschillende zalen, maar ook via het centrale touchscreen in de keuken en de diverse smartphones en tablets die in omloop zijn. “We hebben drie wachtwoordcodes voor aangemaakt. Eén waarop alleen wijzelf kunnen inloggen om functies aan te passen of storingsmeldingen op te volgen. Eén voor de eigenaren, die vrijwel alles kunnen inzien en wijzigen. En één voor medewerkers die op hun eigen smartphone de scenes kunnen aanroepen vanuit de app. Vindt een receptionist dat de lichtwaarde niet 70% maar 50% zou moeten zijn, dan kan die daar heel eenvoudig een nieuwe scene voor aanmaken en opslaan,” vertelt Martin.
Op zowel het touchscreen als op de smartphones en tablets is in één oogopslag te zien welke functies in de verschillende ruimtes te bedienen zijn en welke lichtpunten er zijn. Alle lampen zijn direct vanuit deze weergave te bedienen, snel en zonder omwegen. Diverse pictogrammen tonen de status, zodat bijvoorbeeld direct te zien is waar lampen aan staan.
Green Key Goud voorwaarde
Esylux KNX-aanwezigheidsmelders zorgen in de toiletten en de technische ruimte voor spaarzame toepassing van licht. De buitenverlichting werkt op een tijdklok. Bij het verlaten van het pand gaat met één druk op de knop alles uit. Er blijkt dus nooit iets onnodig branden. Door de KNX-regelingen werd de duurzame led-verlichting dus nog energiezuiniger. Dat was belangrijk voor de eigenaar van het pand. Mereveld is Green Key Goud gecertificeerd en draagt daar op alle fronten aan bij. Dit internationale keurmerk voor duurzame toeristische en zakelijke accommodaties is een belangrijke USP voor de evenementenlocatie, vooral in de zakelijke markt. Huurders van de zalen zijn gerust dat dat het er duurzaam en eerlijk genieten is. Daar hoort onder meer het zuinig omgaan met water en energie bij. Energie-efficiënte binnen- en buitenverlichting is een belangrijke voorwaarde voor het keurmerk. Ook dient de locatie het aantal branduren te beperken door de toepassing van sensoren en slimme schakelingen. Op al deze punten voldoet Mereveld door het automatiseren van de verlichting met KNX.
Klimaatintegratie volgende stap
Het touchscreen in de keuken is van Jung, daarachter schuilt de Gira HomeServer, de boordcomputer van het intelligente gebouw. Naast de slimme verlichting zorgt deze ook voor meldingen van bijvoorbeeld koelcelstoringen en het in werking zetten van het brandalarm bij rookmeldingen. Zo borgt KNX ook de veiligheid voor een groot deel. Het automatiseren van meerdere functies is zeker mogelijk, maar de eigenaar doet dat bij voorkeur in fases. In de KNX ruimtecontrollers zijn al temperatuurvoelers geïntegreerd. Deze zijn nu nog ‘werkloos’. Er zijn echter plannen om op termijn ook het klimaatsysteem te integreren in de KNX-installatie. Zodra de eigenaar daarvoor kiest, is die koppeling eenvoudig uit te voeren. Vooral ook omdat het communicatieprotocol van het huidige klimaatsysteem zonder vertaalslag aansluit op dat van KNX. De temperatuuropnemers in de ruimtecontrollers kunnen dan dienen om ook de naregelingen van de verwarming in de zalen uit te voeren. Ook het KNX-weerstation kan later meer werk krijgen. Nu is het alleen nog in gebruik om de buitentemperaturen weer te geven in de visualisatie en als ondersteuning van de lichtregelingen die zijn gebaseerd op zonsop- en ondergang. Later kan dat station eventueel ook dienen voor de weersafhankelijke sturing van zonwering.
Monitoring als service
De remote-functie van het KNX-systeem biedt de eigenaar van Mereveld veel voordelen. Zo kan de system integrator op afstand het functioneren controleren, maar ook instellingen aanpassen. Martin: “We kunnen op afstand een oogje in het zeil houden. We kunnen een melding krijgen als een component of een lamp stuk is, een apparaat een storing heeft of een groep is uitgevallen. Daar bieden we onze 24-uurs monitoring service voor aan. We zien het vaak eerder dan de gebruiker zelf wanneer er een storing is, en kunnen die dan vaak ook nog eens op afstand oplossen, zonder dat iemand iets gemerkt heeft.”
Beter sturen op sfeer
Bij een recente opfrisrenovatie van Mereveld, werd ook de elektrotechnische installatie rigoureus aangepakt. In één van de zalen was bij een eerdere renovatie de lichtsturing al op KNX gezet. Dat smaakte naar meer. Deze keer ging de hele locatie over op gebouwautomatisering met KNX, met als hoofddoel om beter te kunnen sturen op sfeerscenes. System integrator Villa Elektra uit Vianen ontwierp het systeem. “Het is heel belangrijk voor een locatie als Mereveld om met verlichting de juiste sfeer te creëren voor de gasten. Of het nu gaat om een zakendiner, een trouwfeestje of een vergadering; lichtintensiteit en -kleur luistert heel nauw voor de gepaste beleving. Wil je mensen op hun gemak laten voelen, ze in een feeststemming brengen of ervoor zorgen dat ze zich goed kunnen concentreren op een presentatie? Met KNX kun je dat goed programmeren en het ook nog zo visualiseren dat het gebruik een fluitje van een cent wordt,” vertelt Martin van Barneveld, eigenaar van Villa Elektra. Hij zette alle zes de zalen op de automatische piloot. Daarbij werkte hij samen met uitvoerend installatiebedrijf JSO Elektrotechniek.
Lichtsterkte en RGB-kleuren
Spots, kroonluchters, wandlampen en ledstrips, alle verlichting in de voormalige boerderij is uitgevoerd in duurzame leds. De digitale lichtregelingen van de ruim 250 lichtpunten zijn vrijwel allemaal uitgevoerd in het Dali-protocol. Vijf Dali-gateways zorgen voor de verbinding met het KNX-systeem zodat KNX de Dali-lichtgroepen gecombineerd, apart of in scenes kan aansturen. Hiermee is zowel de lichtsterkte als de RGB-kleur te regelen. Tien universele KNX led-dimactoren schakelen en dimmen de armaturen die geen Dali ‘spreken’ direct aan.
Vijf basisscenes
De system integrator programmeerde vijf basis-scenes voor Mereveld: receptie, lunch, vergadering, diner, feest en een schoonmaakstand. Daarachter schuilen de geprogrammeerde waardes. Elke sfeer is een combinatie van lichtintensiteiten, optimaal gebruik makend van het lichtplan en passend bij de geplande activiteit. In de schoonmaakstand staat alles bijvoorbeeld op 100%, in de lunchstand is het licht boven de bar 40%, aan de raamkanten 20%. De scenes zijn met één druk op de betreffende knop aan te roepen. Dat kan op de ruimtecontrollers in de verschillende zalen, maar ook via het centrale touchscreen in de keuken en de diverse smartphones en tablets die in omloop zijn. “We hebben drie wachtwoordcodes voor aangemaakt. Eén waarop alleen wijzelf kunnen inloggen om functies aan te passen of storingsmeldingen op te volgen. Eén voor de eigenaren, die vrijwel alles kunnen inzien en wijzigen. En één voor medewerkers die op hun eigen smartphone de scenes kunnen aanroepen vanuit de app. Vindt een receptionist dat de lichtwaarde niet 70% maar 50% zou moeten zijn, dan kan die daar heel eenvoudig een nieuwe scene voor aanmaken en opslaan,” vertelt Martin.
Op zowel het touchscreen als op de smartphones en tablets is in één oogopslag te zien welke functies in de verschillende ruimtes te bedienen zijn en welke lichtpunten er zijn. Alle lampen zijn direct vanuit deze weergave te bedienen, snel en zonder omwegen. Diverse pictogrammen tonen de status, zodat bijvoorbeeld direct te zien is waar lampen aan staan.
Green Key Goud voorwaarde
Esylux KNX-aanwezigheidsmelders zorgen in de toiletten en de technische ruimte voor spaarzame toepassing van licht. De buitenverlichting werkt op een tijdklok. Bij het verlaten van het pand gaat met één druk op de knop alles uit. Er blijkt dus nooit iets onnodig branden. Door de KNX-regelingen werd de duurzame led-verlichting dus nog energiezuiniger. Dat was belangrijk voor de eigenaar van het pand. Mereveld is Green Key Goud gecertificeerd en draagt daar op alle fronten aan bij. Dit internationale keurmerk voor duurzame toeristische en zakelijke accommodaties is een belangrijke USP voor de evenementenlocatie, vooral in de zakelijke markt. Huurders van de zalen zijn gerust dat dat het er duurzaam en eerlijk genieten is. Daar hoort onder meer het zuinig omgaan met water en energie bij. Energie-efficiënte binnen- en buitenverlichting is een belangrijke voorwaarde voor het keurmerk. Ook dient de locatie het aantal branduren te beperken door de toepassing van sensoren en slimme schakelingen. Op al deze punten voldoet Mereveld door het automatiseren van de verlichting met KNX.
Klimaatintegratie volgende stap
Het touchscreen in de keuken is van Jung, daarachter schuilt de Gira HomeServer, de boordcomputer van het intelligente gebouw. Naast de slimme verlichting zorgt deze ook voor meldingen van bijvoorbeeld koelcelstoringen en het in werking zetten van het brandalarm bij rookmeldingen. Zo borgt KNX ook de veiligheid voor een groot deel. Het automatiseren van meerdere functies is zeker mogelijk, maar de eigenaar doet dat bij voorkeur in fases. In de KNX ruimtecontrollers zijn al temperatuurvoelers geïntegreerd. Deze zijn nu nog ‘werkloos’. Er zijn echter plannen om op termijn ook het klimaatsysteem te integreren in de KNX-installatie. Zodra de eigenaar daarvoor kiest, is die koppeling eenvoudig uit te voeren. Vooral ook omdat het communicatieprotocol van het huidige klimaatsysteem zonder vertaalslag aansluit op dat van KNX. De temperatuuropnemers in de ruimtecontrollers kunnen dan dienen om ook de naregelingen van de verwarming in de zalen uit te voeren. Ook het KNX-weerstation kan later meer werk krijgen. Nu is het alleen nog in gebruik om de buitentemperaturen weer te geven in de visualisatie en als ondersteuning van de lichtregelingen die zijn gebaseerd op zonsop- en ondergang. Later kan dat station eventueel ook dienen voor de weersafhankelijke sturing van zonwering.
Monitoring als service
De remote-functie van het KNX-systeem biedt de eigenaar van Mereveld veel voordelen. Zo kan de system integrator op afstand het functioneren controleren, maar ook instellingen aanpassen. Martin: “We kunnen op afstand een oogje in het zeil houden. We kunnen een melding krijgen als een component of een lamp stuk is, een apparaat een storing heeft of een groep is uitgevallen. Daar bieden we onze 24-uurs monitoring service voor aan. We zien het vaak eerder dan de gebruiker zelf wanneer er een storing is, en kunnen die dan vaak ook nog eens op afstand oplossen, zonder dat iemand iets gemerkt heeft.”
